بسنه تعالی

 

 

 

 

 

 

باتوجه به حساسیت واهمیت نشست جنبش غیر متعهدها در کشور عزیزمان ایران وشرایط حاکم بر جهان از حیث زمانی وسیاسی و اقتصای ،به چالش کشیدن نظریه ها وبرنامه های دیکته شده توسط قدرتهای زورگو واستعماری وهمچنین تحولات منطقه ای نظیر بیداری اسلامی وتمایل شنیدن حرفهای جدید در دنیای امروزی وجایگاه جمهوری اسلامی دربین آحاد مردم کشورهای مختلف جهان که تمامی گروهها وتشکـُّلهای انقلابی ومغز متفکرهای آزاده ومستقل از ارتباط داشتن با جمهوری اسلامی ایران ابراز رضایت وبه نوعی به عنوان یک تکیه گاه مستحکم اعتقادی ومبنایی در جهت الگو پذیری یاد می شود لازم دانستم که اطلاعات ذیل را به همکاران این فضای مجازی یادآوری نمایم باشد که مورد استفاده ی هر چند اجمالی قرار گیرد .

 

جنبش کشور‏های غیر متعهد، جنبش عدم انسلاک یا جنبش عدم تعهد(به انگلیسی: Non-Aligned Movement) (به فرانسوی: Le Mouvement Non-Aligné) در سال 1961 میلادی برابر با 1340 خورشیدی در اوج جنگ سرد و فضای دوقطبی بین غرب و شرق با هدف وحدت میان کشورهایی که نه در اردوگاه کمونیسم و نه در اردوگاه سرمایه‌داری (امپریالیسم)، قرار داشتند، تشکیل شد. نام جنبش ابتدا "Non-Commitment" بود اما سریعا به نام جدید تغییر یافت. اما با اتمام دوران جنگ سرد، هم اکنون اعضای این جنبش را اکثراً کشورهای در حال توسعه تشکیل می‌دهند. نخستین تلاش برای ایجاد همگرایی میان کشورهایی که بعدها به غیرمتعدها معروف شدند، در سال 1955 در کنفرانس باندونگ در شهر باندونگ اندونزی انجام شد.

 

جواهر لعل نهرو، جمال عبدالناصر و سوکارنو رؤسای وقت حکومت کشورهای هند، مصر و اندونزی در این اجلاس اندیشه تشکیل چنین سازمانی را مطرح کردند. چون این اتفاق کمی بعد از استقلال هند رخ می‌داد تحت تأثیر جهان بینی ماهاتما گاندی نیز قرار داشت. در 1961 اولین اجلاس سران عدم تعهد با حضور مارشال یوسیپ بروز تیتو رهبر یوگسلاوی، قوام نکرومه رهبر غنا، جمال عبدالناصر رئیس جمهور مصر، جواهر لعل نهرو نخست وزیر هندو احمد سوکارنو رهبر استقلال اندونزی در کنفرانسی که در شهر بلگراد در کشور یوگسلاوی برگزار شد، این سازمان موجودیت خود را اعلام کرد.

 

با پایان جنگ سرد و فروپاشی اردوگاه سوسیالیسم کشورهای عضو جنبش عدم تعهد دچار نوعی بی هویتی شده و دلیل وجود این جنبش که ایجاد موازنه منفی بین دو ابر قدرت دوران جنگ سرد بود از بین رفته‌است. عده‌ای را فرض بر این است که جنبش عدم تعهد وارث موازین ضد آمریکایی یا همان ضد امپریالیستی است.

 

این در حالیست که بسیاری از تحلیلگران سیاسی فلسفه وجودی چنین سازمانی را وابسته به جهان دوقطبی می‌دانند و دلیلی برای ادامه حضور جنبش در صحنه بین المللی با معیارها و مختصات دوران جنگ سرد نمی‌بینند. 118 کشور جهان از جمله ایران که تقریباً بیش از دو سوم اعضای سازمان ملل متحد را تشکیل می‌دهند، عضو جنبش عدم تعهد می‌باشند.

 

هم‌اکنون کشور ایران ریاست دوره‌ای این جنبش را بر عهده دارد. گفتنی است که سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد هر 3 سال یکبار در اجلاسی با همین نام گرد هم می‌آیند. جنبش عدم تعهد نیز همچون جنبشهای دیگر از شخصیت افراد و رهبران برخی از کشورها تأثیر پذیرفته‌است. در رأس این شخصیت‌ها مارشال تیتو رهبر یوگسلاوی، جواهر لعل نهرو نخست وزیر هند، جمال عبدالناصر رهبر مصر و احمد سوکارنو رئیس جمهور اندونزی قرار دارند. بررسی شرح حال این چهار شخصیت و تشریح اوضاع سیاسی کشورهای هند، اندونزی، مصر و یوگسلاوی در دهه? 1950، این نتیجه را به دست می‌دهد که کشورهای مزبور و رهبران آنها که همگی در استقلال کشورهای خود و رهایی از یوغ استعمار و نفوذ اجنبی نقش تاریخی بر عهده داشته‌اند، از وجوه مشابهی برخوردار بوده‌اند که عبارتند از: هر چهار کشور دوران سخت و طولانی تحت استعمار بودن، استیلا و تفوق کشور قویتر و زور مدار را گذرانده‌اند و مبارزه آنان برای استقلال، عدم وابستگی و عدم تعهد بجا و بحق بوده‌است؛

 

همه? رهبران چهار کشور از نخستین رهبران سیاسی کشورهای خود پس از استقلال و رهایی از استعمار بوده‌اند، همه? آنها نه تنها در جنگ‌های ضد استعماری و ضد امپریالیستی فعالانه شرکت کرده‌اند، بلکه رهبری این جنگ‌ها را نیز بر عهده داشته‌اند؛ سال‌های 1950 تا 1955 برای هر چهار کشور نقطه? عطفی در مبارزات سیاسی بوده‌است؛ در سال 1954 (کنفرانس کلمبو)، نهرو نخست وزیر هند است و سوکارنو در نخستین انتخابات پس از استقلال به عنوان اولین رئیس‌جمهور اندونزی برگزیده شده‌است. عبدالناصر به ریاست‌جمهوری مصر انتخاب شده و تیتو، رهبر جمهوری خلق یوگسلاوی است که هر چهار نفر در سال 1955 در کنفرانس باندونگ شرکت می‌کنند.

 

اصول جنبش غیر متعهد ها : احترام متقابل به تمامیت ارضی و حاکمیت یکدیگر، برابری و منافع متقابل، عدم تجاوز به یکدیگر، همزیستی مسالمت آمیز، عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر. ارکان جنبش غیر متعهد ها: بالاترین رکن جنبش اجلاس سران است که هر سه سال در یکی از کشورهای عضو تشکیل می‌گردد. علاوه بر آن می‏توان از اجلاس سالانه وزیران، اجلاس سالانه کارشناسان، اجلاس سالانه دفتر هماهنگی و نشست‏های تخصصی و دوره‏ ای این جنبش نام برد. نشست‏های دوره‏ ای جنبش در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد و نشست‏های آژانس‏ها و سازمان‏های تخصصی این سازمان نیز حائز اهمیت است.

 

نشستهای صورت گرفته توسط اعضای جنبش : گردهمایی نخست - بلگراد، 6-1 سپتامبر، 1961 گردهمایی دوم - قاهره، 10-5 اکتبر، 1964 گردهمایی سوم - لوزاکا، 10-8 سپتامبر، 1970 گردهمایی چهارم - الجزیره، 9-5 سپتامبر، 1973 گردهمایی پنجم - کلمبو، 19-16 اوت، 1976 گردهمایی ششم - هاوانا، 9-3 سپتامبر، 1979 گردهمایی هفتم - دهلی نو، 12-7 مارس، 1983 گردهمایی هشتم - حراره، 6-1 سپتامبر، 1986 گردهمایی نهم - بلگراد، 7-4 سپتامبر، 1989 گردهمایی دهم - جاکارتا، 7-1 سپتامبر، 1992 گردهمایی یازدهم - کارتاگینا، 20-18 اکتبر، 1995 گردهمایی دوازدهم - دوربان، 3-2 سپتامبر، 1998 گردهمایی سیزدهم - کوالالامپور، 25-20 فوریه، 2003 گردهمایی چهاردهم - هاوانا، 16-15 سپتامبر، 2006 گردهمایی پانزدهم - شرم الشیخ 11-16 جولای، 2009 گردهمایی شانزدهم - تهران 2012

 

ایران وجنبش غیر متعهد ها : ایران که به دلیل عضویت در پیمان نظامی مرکزی سنتو از عضویت در این جنبش محروم مانده بود در سال 1979 پس از پبروزی انقلاب به جنبش عدم تعهد پیوست. در سال‌های اولیه حیات جنبش ایرانیان نام آن را به "جنبش ناوابستگان" ترجمه کردند. اما به دلیل عدم اقبال عمومی نام "غیرمتعهدان" مصطلح گردید. ایران بعد از پیوستن به جنبش در اجلاس سران 1979 در هاوانا و از آن به بعد در همه نشست‌های مختلف این جنبش حضور داشته‌است. لغو برگزاری هفتمین اجلاس سران در بغداد به دلیل تجاوز نظامی عراق به ایران و انتقال این اجلاس به دهلی نو از مهمترین رویدادهای جنبش به حساب می‌آید. شانزدهمین اجلاس سران کشورهای غیر متعهد 9 و 10 شهریور 1391 (30 و 31 آگوست 2012) در تهران برگزار شود.

 

اعضای کنونی جنبش : افغانستان الجزایر آنگولا آنتیگوا و باربودا جمهوری آذربایجان باهاما بحرین بنگلادش باربادوس بلاروس بلیز بنین بوتان (کشور) بولیوی بوتسوانا میانمار برونئی بورکینافاسو بروندی کامبوج کامرون کیپ ورد جمهوری آفریقای مرکزی چاد شیلی کلمبیا کومور جمهوری کنگو ساحل عاج کوبا جمهوری دموکراتیک کنگو جیبوتی دومینیکا جمهوری دومینیکن اکوادور مصر گینه استوایی اریتره اتیوپی فیجی گابون گامبیا غنا گرنادا گوآتمالا گینه گینه بیسائو گویان هائیتی هندوراس هند اندونزی ایران عراق جامائیکا اردن کنیا کویت لائوس لبنان لسوتو لیبریا لیبی ماداگاسکار مالاوی مالزی مالدیو مالی موریتانی موریس مغولستان مراکش موزامبیک نامیبیا نپال نیکاراگوئه نیجر نیجریه کره شمالی عمان پاکستان فلسطین پاناما پاپوآ گینه نو پرو فیلیپین قطر روآندا سنت لوسیا سنت کیتس و نویس سنت وینسنت و گرنادین‌ها سائوتومه و پرینسیپ عربستان سعودی سنگال سیشل سیرا لئون سنگاپور سومالی آفریقای جنوبی سری‌لانکا سودان سورینام سوازیلند سوریه تانزانیا تایلند تیمور شرقی توگو ترینیداد و توباگو تونس ترکمنستان اوگاندا امارات متحده عربی ازبکستان وانواتو ونزوئلا ویتنام یمن زامبیا زیمباوه

 

اعضای سابق جنبش غیر متعهد ها :

 

آرژانتین قبرس مالت یوگسلاوی از جمله : صربستان ومونته نگرو

 

ناظران : کشورها و سازمان‌های زیر در مقام ناظر قرار دارند.

 

کشورها : آرژانتین ارمنستان بوسنی وهرزگوین برزیل چین کاستاریکا کرواسی قبرس السالوادور قزاقستان قرقیزستان مکزیک مونته نگرو هلند پاراگوئه لهستان روسیه صربستان تاجیکستان اوکراین اوروگوئه

 

سازمان ها : 1- اتحادیه ی آفریقا 2-سازمان همبستگی خلق آفریقایی آسیا 3-سازمان کشورهای مشترک المنافع 4-اتحادیه ی عرب 5-سازمان همکاری اسلامی 6-مرکز جنوب 7-شورای جهانی صلح 8-سازمان ملل متحد

 

مهمان هان : هیچ مهمان دائمی وجود ندارد اما اغلب چند کشور غیرعضو در کنفرانس حضور دارند. علاوه براین، تعداد زیادی از سازمان‌ها چه از درون سازمان ملل یا بیرون از سازمان معمولا دعوت می‌شوند.

 

باشد که اطلاعات فوق مفید فایده واقع گردد انشاالله

 

یاعلی

نوشته شده در پنج شنبه 91/6/2ساعت 4:59 عصر توسط حسن راثی| نظرات ( ) |